Ống sonde, dây dẫn

1. Tổng quan về Sonde Foley

1.1 Sonde Foley là gì?

Sonde Foley hay còn gọi là ống thông tiểu là ống mềm được đặt từ lỗ niệu đạo vào bàng quang để dẫn nước tiểu từ trong bàng quang ra ngoài cơ thể. 

Phần đầu ống thông tiểu Foley có một quả bóng mà khi được bơm khí sẽ căng phồng với mục đích giữ cố định vào bàng quang. Khi ống thông tiểu đã được đặt vào bên trong bàng quang, nhân viên y tế sẽ bơm quả bóng ở đầu ống nhằm giữ ống thông tiểu đúng vị trí và đầu còn lại được nối vào một túi đựng nước tiểu. Hệ thống dẫn nước tiểu này là hệ thống kín và có thể để lưu trong thời gian dài.

1.2 Thông số kỹ thuật cơ bản của ống thông tiểu Sonde Foley

  - Ống thông tiểu sonde Foley được cấu tạo bằng cao su latex mềm và phủ bằng silicon, có một số loại được làm bằng silicon y tế 100% đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

  - Đầu sonde tròn, mềm, tránh tổn thương niêm mạc với 2 lỗ bên cạnh giúp việc dẫn lưu một cách dễ dàng, có bóng chèn (hoặc không bóng) thể tích tới 30ml.

  - Ống thông bàng quang có nhiều loại thay đổi theo kích cỡ, hình dạng đầu chóp, số cổng, kích cỡ của bóng, loại vật liệu và chiều dài.

  - Kích cỡ được chuẩn hóa bằng đơn vị French (F) - còn được gọi là đơn vị Charrière (Ch). Mỗi đơn vị là 0,33 mm, do đó một ống thông 14-F có đường kính 4,6 mm. Kích cỡ từ 12 đến 24 F cho người lớn và 8 đến 12F cho trẻ em. Ống thông nhỏ thường là đủ để dẫn lưu nước tiểu mà không gây biến chứng và rất hữu ích để dùng cho hẹp niệu đạo và tắc nghẽn cổ bàng quang; các ống thông lớn hơn được chỉ định cho việc rửa bàng quang và một số trường hợp chảy máu bàng quang (ví dụ, sau phẫu thuật hoặc viêm bàng quang chảy máu) và đái mủ do các cục máu đông có thể gây tắc nghẽn các ống thông cỡ nhỏ hơn.

  - Đầu ống thông tròn, mềm, có dạng thẳng ở hầu hết các loại ống thông (ví dụ ống thông Robinson, đầu dạng cái còi) và được sử dụng để đặt ngắt quãng (tức là, ống thông được lấy ra ngay sau khi nước tiểu được dẫn lưu ra khỏi bàng quang). Ống thông Foley có đầu thẳng và một bóng hơi có thể bơm phồng lên để tự giữ tại chỗ. Các ống thông tự giữ khác có thể có đầu to hơn trông như dạng hình nấm (ống thông Pezzer) hoặc hình nấm có lỗ thủng ở 4 cánh (ống thông Malecot); chúng được sử dụng để dẫn lưu bàng quang trên xương mu hoặc hoặc dẫn lưu bể thận. Ống thông có mấu là loại ống thông có bóng để tự giữ, có đầu cong lên để ống thông dễ dàng đi qua vị trí hẹp hoặc tắc nghẽn (ví dụ tắc nghẽn do tiền liệt tuyến).

  - Cổng ống thông có ở tất cả các ống thông dùng để dẫn lưu nước tiểu liên tục. Nhiều ống thông có cổng để bơm bóng, cổng để bơm rửa, hoặc cả hai (ví dụ, ống thông Foley 3 trạc).

  - Bóng trên ống thông tự giữ có thể tích khác nhau, từ 2,5 đến 5 mL trong bóng được dùng cho trẻ em và từ 10 đến 30 mL với ống thông dùng cho người lớn. Ống thông và bóng lớn thường được sử dụng để kiểm soát chảy máu; khi kéo ống thông ra sẽ kéo bóng chèn vào cơ của bàng quang và ép lên các mạch máu, làm giảm chảy máu nhưng có thể gây thiếu máu cục bộ. Khuyến cáo các bóng này chỉ được bơm bằng nước.

  - Que dẫn là dụng cụ dẫn đường bằng kim loại có thể uốn theo ý muốn được đưa vào trong ống thông để tạo độ cứng và thuận lợi cho ống thông qua các chỗ bị tắc nghẽn hoặc chỗ hẹp và chỉ nên được sử dụng bởi các bác sĩ có kinh nghiệm với kỹ thuật này.

  - Vật liệu tạo ống thông được lựa chọn phụ thuộc vào mục đích sử dụng. Ống thông bằng nhựa, cao su, hoặc polyvinyl clorua được sử dụng cho ống thông dùng đặt ngắt quãng. Ống thông bằng cao su kết hợp với silicone, hydrogel, hoặc polymer phủ bạc hoặc trộn lẫn với bạc (để làm giảm phát triển vi khuẩn) được sử dụng cho ống thông dùng dẫn lưu liên tục. Ống thông làm bằng silicon được sử dụng cho những bệnh nhân dị ứng với cao su.

2. Chỉ định và chức năng của Sonde Foley

2.1 Chỉ định:

  - Các bệnh lý gây tắc nghẽn niệu đạo: phì đại tiền liệt tuyến, ung thư tiền liệt tuyến, hẹp niệu đạo.

  - Rối loạn trong việc bài tiết nước tiểu: tiểu không hết nước tiểu trong bàng quang, tiểu gắng sức…

  - Khi cần theo dõi lượng nước tiểu ở các bệnh nhân mắc bệnh nặng hoặc chấn thương.

  - Lấy mẫu nước tiểu vô trùng để phục vụ cho việc chẩn đoán bệnh.

  - Rối loạn chức năng bàng quang liên quan đến thần kinh, ví dụ như bệnh nhân có tổn thương cột sống.

2.2  Chức năng của Sonde Foley :

  - Lấy nước tiểu xét nghiệm.

  - Bơm thuốc vào niệu đạo.

  - Đo lượng nước tiểu, khảo sát và đánh giá chức năng của bàng quang.

  - Thông tiểu từ bàng quang ra một cách dễ dàng, không gây đau đớn, bí bách cho bệnh nhân.

2.3  Đối tượng sử dụng sản phẩm:

  - Bệnh nhân sau phẫu thuật liên quan đến đường tiểu dưới.

  - Bệnh nhân ung thư, liệt phần dưới không thể tự đi tiểu được.

  - Bệnh nhân bí tiểu do các bệnh lý: sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo, tiền liệt tuyến.

2.4 Một số nguy cơ khi đặt ống thông tiểu Sonde Foley

  - Bóng ở đầu ống thông bị xì khiến ống bị tuột ra ngoài, lúc này cần phải thay ống thông tiểu khác.

  - Tắc nghẽn ống.

  - Chảy máu niệu đạo.

  - Ống thông tiểu là một đường dẫn vi khuẩn từ ngoài vào cơ thể. Lưu ống thông tiểu trong cơ thể càng lâu thì nguy cơ nhiễm trùng tiểu càng tăng.

  - Nếu bóng ở đầu ống không nằm trong bàng quang mà nằm trong niệu đạo, thì khi bóng được bơm căng sẽ gây tổn thương niệu đạo của bệnh nhân. Đã ghi nhận các trường hợp sẹo hẹp niệu đạo liên quan đến việc đặt ống thông tiểu không đúng kỹ thuật.

  - Bàng quang co thắt gây đau.

3. Một số loại Sonde Foley phổ biến trên thị trường

Ống thông tiểu Sonde Foley 2 nhánh

  - Đầu có bóng (hoặc không bóng), khi đặt bóng sẽ được bơm lên để foley không tuột ra ngoài. Đầu còn lại có 1 nút để bơm bóng,1 nút để dẫn lưu.

  - Thân foley có 2 đường: nước tiểu và bơm bóng.

Ống thông tiểu Sonde Foley 3 nhánh

  - Đầu có bóng (hoặc không bóng); thường dùng khi mổ cắt đốt nội soi (ví dụ như u xơ tuyến tiền liệt).

  - Có nhánh đi vào, đi ra riêng và nhánh bơm bóng.

  - Dùng để rửa bàng quang liên tục.

4. Lưu ý khi sử dụng ống thông tiểu Sonde Foley

Đối với những bệnh nhân phải sử dụng ống thông tiểu và sống cùng với nó thì thời gian đầu như là một thử thách và gây bất tiện khi sinh hoạt trong cuộc sống hàng ngày của họ. Tuy nhiên, sau khi đã thích nghi và quen với việc sử dụng thì việc mang sonde foley theo bên mình trở nên ít ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người bệnh.

Song nhược điểm chính của việc sử dụng ống thông là nó có thể cho phép một số vi khuẩn bên ngoài xâm nhập vào cơ thể và gây nhiễm trùng. Theo như Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh, ống thông đường tiểu gây ra khoảng 75% các dấu hiệu nhiễm trùng đường tiểu cho bệnh nhân tiết niệu.

Để ngăn ngừa nhiễm trùng cũng như giảm nguy cơ phát triển các biến chứng khi sử dụng ống thông tiểu, bệnh nhân nên: 

  - Rửa tay bằng xà phòng và nước ấm trước và sau khi chạm vào ống thông tiểu.

  - Giữ sạch da xung quanh phần nối với ống thông tiểu bằng cách rửa bằng xà phòng hai lần mỗi ngày.

  - Đảm bảo rằng túi đựng nước tiểu nằm phía dưới bàng quang để giúp ngăn chặn tắc nghẽn.

  - Không nằm đè lên trên ống thông để tránh ngăn dòng nước tiểu chảy qua ống.

  - Đảm bảo không xoắn trong ống gây tắc nghẽn có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

5. Các thương hiệu ống thông Sonde Foley 

Một số thương hiệu ống thông tiểu Sonde Foley  phổ biến trên thị trường hiện nay như: Ningbo -Trung Quốc, Hitec - Trung Quốc, Covidien - Mỹ, ….